نابرابري بين زن و مرد در دسترسي به منابع و امكانات از مباحثي است كه در دههي اخير مورد توجه سازمان ملل قرار گرفته و آمارهاي مختلف در سطح جهان اين تفاوت آشكار را نشان مي دهند. اين موضوع باعث شده سازمانهاي بين المللي توجه خود را به مفاهيم جديدي مانند جنسيت و تحليل جنسيتي معطوف نموده و اهداف و برنامه ريزيهاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي را با رويكرد جنسيتي دنبال كنند. امروزه در كشورهاي توسعه يافته به اين موضوع توجه بيشتري شده و در حال حاضر سعي بر اين است تا كشورهاي كمتر توسعه يافته نيز به بررسي و تحليل آمارهاي جنسيت بپردازند.
موضوع آموزش و تحصيل و نيروي كار، مهاجرت و برابريهاي اجتماعي از جملهي موضوعات مهمي هستند كه در قالب آمارهاي جنسيت مطرح ميشوند. آمارهاي جنسيت تنها به وضعيت اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي زنان محدود نميشود. آمارهاي جنسيت آمارهايي هستند كه واقعيتهاي مردان و زنان، در تمام حوزههاي زندگي، از جمله روابط بين جنسيتها را منعكس مينمايد. بنابراين اين آمارها ميزان برابري در اجتماع را برجسته مينمايند. آمارهاي جنسيت اوضاع، شرايط و تجربيات مردان و زنان را در تمام مراحل چرخهي زندگي آشكار ميسازند. آمارهاي جنسيت اهداف زير را دربر ميگيرند:
- تمام آمارهاي فردي بايد به تفكيك جنس گرداوري شوند.
- تمام متغيرها و صفات بايد برحسب جنس بهعنوان طبقهبندي كلي و اوليه تحليل و ارايه شوند.
- تمام آمار بايد مسايل جنسيت را منعكس نمايند.
در کشورهای درحال توسعه، سرشماریهای نفوس و مسکن و آمارگیریهای خانواری مانند نیروی کار، هزینه و درآمد خانوار، گذران وقت و آمارگیری از ویژگیهای اجتماعی و بهداشتی خانوار از منابع عمده تولید کنندهی آمارهای جنسیت هستند و در منابع ثبتی هم تا حدودی بحث جنسیت مورد توجه قرار می گیرد.
با توجه به اهمیت موضوع تحقیق حاضر سعي مي نمايد تا با استفاده از نتايج سرشمارهاي عمومي نفوس و مسكن با تاكيد بر نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسكن 1395 (به عنوان آخرين سرشماري) و تاحدودي آمارهاي ثبتي مباحث جنسيتي در ايران را بررسي و تحليل نمايد.
اين طرح كاري است مشترك با آقاي نور محمد جاويد كه توسط پژوهشكده آمار منتشر شده است و در نشست تخصصی «تحلیل نتایج سرشماری و شاخصهای توسعهی پایدار» مورخ 28 آذر 1397 به صورت سخنراني ارائه شد.