در دنياي امروز، مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی با موضوع جمعیت، ارتباط مستقیمی برقرار کرده است. اکثر برنامههای اقتصادی و اجتماعی کشورها با مباحث جمعیتی پیوند تنگاتنگی پیدا کرده است. در همین راستا برای انتخاب سیاست مناسب جمعیتی که هماهنگ و سازگار با برنامههای توسعه پایدار کشور باشد، آگاهی ازحجم جمعیت، توزیع سنی و جنسی آن و نیز میزان رشد سالیانه و چگونگی تغییرات آن، از ابزارهای شناختهشده میباشند و هرچه دانش برنامهریزان در ارتباط با جمعیت دقیقتر باشد، احتمال توفیق برنامههای توسعه افزایش مییابد.
تحقیق حاضر با مدد روشهای علمی به بررسی دورههای رشد جمعیتی ایران و مرفولوژی (ريخت شناسي) آن پرداخته و سعی مینماید تا با ارائه تصویری روشن از روند رشد جمعیت کشور راهکارهای مناسبي را برای تدابیر سیاستهای جمعیتی ارائه نماید.
اين تحقیق پژوهشی پهنانگر و کتابخانهای است. برای پیش بینی جمعیت کشور از روش ترکیبی با استفاده از نرم افزار اسپكتروم 4 بهره گرفته شده است. براي اين منظور از چهار فرض ميزان باروري كل شامل كاهش باروري، باروری ثابت، باروری در سطح جایگزینی و باروری بالاتر از سطح جایگزینی استفاده شده است.
نتیجه آنکه با توجه به آغاز موج دوم رشد جمعیت در ایران و وقوع پدیدهی گشتاوری جمعیت و پیشبینی ادامه روند آن حداقل تا سه دهه آینده، پیشبینی میشود حداقل تا دهه 1420 شمسی رشد جمعیت کشور به صفر نخواهدرسید. علاوه بر این از آنجاییکه در این بررسی آیندهنگری جمعیت کشور با فروض مختلف جمعیتی ارائه میشود، نتایج پیشبینیها میتواند همچون چراغی روشن راه را برای مدیریت و سیاستگزاری و برنامهریزی جمعیتی در سالهای آتی هموار سازد.
اين مقاله در دومين همايش كاربردملي پژوهش اجتماعي و فرهنگي در جامعه ايران كه در آذر ماه 1393 برگزار شد، به صورت سخنراني ارائه شد.